Basit Usule Tabi Olma Ve Avantajları
Basit Usule Tabi Olma Ve Avantajları
Gelir Vergisi Kanunun 46. Maddesine göre basit usulde vergilendirilenler, kazancın tespiti ve Vergi Usul Kanunu'nun defter tutma hükümleri hariç, bildirme, vesikalar, muhafaza, ibraz, diğer ödevler ve ceza hükümleri ile bu Kanun ve diğer kanunlarda yer alan ikinci sınıf tüccarlar hakkındaki hükümlere tabidirler.
Gelir Vergisine tabi olan ticaret ve sanat erbapları kazancın tespiti bakımından “Basit Usulde Gelir Vergisine Tabi Olanlar” ve “Gerçek Usulde Gelir Vergisine Tabi Olanlar” olarak ikiye ayrılırlar.
İkisinin arasındaki farkı inceleyecek olursak Gerçek Usule Tabi olan mükellefler KDV, gelir vergisi, stopaj vergisi öderken Basit Usule Tabi olan mükellefler yalnızca basit usulde ticari kazançlarının vergisini öder. İki usulde de ödenmesi gereken sabit bir rakam bulunmamakla birlikte bu noktada ödenecek vergi tutarı elde edilen kazanca göre belirlenir.
Bu durumda basit usul, vergisel anlamda istenilen şartlara haiz olan mükellefler için ticari kazancın tespit edilme yollarından bir tanesi olup çeşitli vergisel avantajları olan bir vergilendirme şeklidir.
Basit usul, diğer mükellefiyet türlerinde farklı olarak birtakım kolaylıklara sahip olduğu için, adından da anlaşılacağı üzere en basit mükellefiyet şeklidir.
Basit usul vergilendirmenin sağladığı kolaylıklar nelerdir?
Diğer mükellefiyet türlerinde olduğu gibi defter tutma mecburiyetleri yoktur. Ancak alınan ve verilen yasal belgelerin kayıtları “Aracılık ve Sorumluluk Sözleşmesi” kapsamında meslek odası ( Esnaf ve Sanatkarlar Odası) ya da mali müşavirler aracılığıyla Defter Beyan Sistemine kaydı yapılır.
Yukarıda ifade edilen kayıtlar yapılırken sabit kıymetler için Amortisman hesaplamazlar.
Aylık dönemlerde KDV beyan mecburiyeti yoktur.
Vergi tevkifatını sadece ücret için yaparlar ve MUHSGK beyannamesini sadece ücret için doldurulur.
Üçer aylık dönemlerde Geçici Vergi Beyannamesi beyan etmekten muaftırlar.
Yıllık beyannamelerini verirlerken ticari kazanç istisnası , genç girişimci istisnası ve vergiye uyumlu mükellef indiriminden faydalanabilirler.
Basit Usule Tabi Olmanın Şartları
Basit Usule tabi olmak mükelleflere Vergi İdaresi tarafından bazı avantajlar sağlamaktadır. Ancak Basit Usulün avantajlarından yararlanabilmek için Gelir Vergisi Kanununda belirtilen Genel ve Özel Şartlara topluca sahip olmak gerekir. Bu şartların neler olduğu aşağıda belirtilmiştir:
Basit Usule Tabi Olmanın Genel Şartları
Kendi işinde bilfiil çalışmak ya da bulunmak (işinde yardımcı işçi ve çırak kullanmak, seyahat, hastalık, ihtiyarlık, askerlik, tutukluluk ve hükümlülük gibi zaruri ayrılmalar dolayısıyla geçici olarak bilfiil işinin başında bulunmamak bu şartı bozmamaktadır. Ölüm halinde, iş sahibinin dul eşi veya küçük çocukları namına işe devam olunduğu takdirde, bunların bilfiil işin başında bulunup bulunmamalarına bakılmamaktadır.)
İşyeri mülkiyeti işyeri sahibine aitse emsal kira bedelinin, kiralanmış olması halinde ise yıllık kira bedeli toplamının 2021 yılı için büyükşehirlerde 12.000 TL'yi, diğer yerlerde ise 7.600 TL'yi aşmaması
Ticari, zirai veya mesleki faaliyetleri dolayısıyla gerçek usulde gelir vergisine tabi olmamak
Basit Usule Tabi Olmanın Özel Şartları
Alım Satım işi ile uğraşanlar için; satın aldıkları malları olduğu gibi veya işledikten sona satanların yıllım alım tutarlarının 2021 yılı için 150.000 TL'yi veya yıllık satış tutarının 240.000 TL'yi aşmaması
Hizmet işleri ile uğraşanlar için bir yıl içinde elde ettikleri gayri safi iş hasılatının 2021 yılı için 76.000 TL'yi aşmaması
Hem alım satım hem de hizmet faaliyetlerinin bir arada yapılması halinde yıllık satış tutarı ile iş hasılatı toplamının 2021 yılı için 150.000 TL'yi aşmaması
Basit usule tabi olmanın avantajları
Yasal muhasebe defteri tutma zorunluluğu yoktur.
Vergi tevkifatı yapma zorunluluğu yoktur. Ücret ve kira giderleri için muhtasar beyanname verilmez.
Üç aylık dönemlerde geçici vergi verilmez.
Basit usule tabi mükelleflerin teslim ve hizmetleri KDV’den istisnadır. KDV Beyannamesi verilmez.
Ticari kazancın tespitinde amortismana tabi iktisadi kıymet alışları ve satışları dikkate alınmaz.
Alınan ve verilen belgelerin kayıtları mükelleflerin bağlı oldukları meslek odalarındaki bürolarda tutulmaktadır. Ancak, isteyen mükellefler kayıtlarını hiçbir yerden izin almadan kendileri tutabilecekleri gibi mali müşavirlere de tutturabilirler.
Ticari kazançlarına yıllık olarak her yıl Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen tutarda indirim yapabilirler.
Uygun şartları taşımaları halinde ise Genç Girişimci İstisnasından faydalanabilirler. Ancak dikkatli olalım, genç girişimci istisnasından faydalanmayı tercih edenler ticari kazanç indiriminden faydalanamazlar.
Vergiye uyumlu mükelleflere sağlanan %5 oranındaki vergi indiriminden de yararlanabilirler.
Engellilik indiriminden faydalanabilirler.
Basit Usulde Vergilendirmeden Faydalanamayacak Olanlar
Ortaklardan herhangi birinin gerçek usulde vergilendirmeye tabi olduğu iş yerlerindeki diğer ortaklar.
Kollektif şirket ortakları ile komandit şirketlerin komandite ortakları.
İkrazat (ödünç para verme) işleriyle uğraşanlar.
Sarraflar ile kıymetli maden ve mücevherat alım satımı ile uğraşanlar.
Gelir Vergisi Kanununun 94’üncü maddesinin birinci fıkrasında sayılan kişi ve kurumlara karşı inşaat ve onarma işini taahhüt edenler ile bu mükelleflere karşı derece derece taahhütte bulunanlar.
Sigorta prodüktörleri.
Her türlü ilan ve reklam işleriyle uğraşanlar veya bu işlere tavassut (aracılık) edenler.
Gayrimenkul ve gemi alım satımı ile uğraşanlar.
Tavassut (aracılık) işi yapanlar (dayıbaşılar hariç).
Maden işletmeleri, taş ve kireç ocakları, kum ve çakıl istihsal yerleri, tuğla ve kiremit harmanları işletenler.
Şehirlerarası yük ve yolcu taşımacılığı yapanlar ile treyler, çekici ve benzerlerinin sahip veya işleticileri (Yapısı itibarıyla sürücüsünden başka on dört ve daha aşağı oturma yeri olan ve insan taşımaya mahsus motorlu kara taşıtları ile yolcu taşıyanlar hariç).
Cumhurbaşkanınca kararlaştırılan iş grupları, sektörler, il ve ilçeler, büyükşehir belediyeleri dahil olmak üzere il ve ilçelerin belediye sınırları (mücavir alanlar dahil), belediyelerin nüfusları, yöreler itibarıyla veya sabit bir işyerinde faaliyette bulunulup bulunulmadığına göre gerçek usulde vergilendirilmesi gerekli görülenler.
Basit usul beyan zamanı ve ödeme süreleri
Geliri basit usulde tespit edilen mükellefler 1 Şubat – 28 Şubat tarihleri arasında yıllık beyanlarını beyan etmekz zorundadırlar. Ancak bu sene 28 Şubat Pazar gününe denk geldiği için 2020 takvim yılına ilişkin basit usul kazançları 1 Şubat 2021 – 01 Mart 2021 tarihleri arasında beyan edilecektir.
Beyan edilecek vergiler iki eşit taksitte 1 Şubat – 1 Mart 2021 ve 1 Haziran – 30 Haziran 2021 tarihleri arasında ödenecektir.
Vergiler, kamu bankalarından, vergi dairesi gişelerinden ya da Gelir İdaresinde kredi kartı bilgileri girilerek ödenebilir.
Basit usulde ticari kazancin tespiti
Gelir Vergisi Kanunun 46. Maddesine göre basit usulde ticari kazanç, bir hesap dönemi içinde elde edilen hasılat ile giderler ve satılan malların alış bedelleri arasındaki müspet farktır. Bu fark yapılan faaliyetle ilgili olarak Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre alınması ve verilmesi mecburi olan alış ve giderler ile hasılatlara ilişkin belgelerde yazılı tutarlara göre hasaplanır. Bu şekilde tespit edilen edilen kazanç vergilendirmeye esastır.
Beyan edilecek gider üzerinden yapilabilecek indirimler
Basit usule tabi mükellefler yıllık beyannameleri ile bildirilecek bir gelirleri oluşmuşsa bunun üzerinden Gelir vergisi Kanunun 89. Maddesinde yer alan unsurlara ait harcamalarını (eğitim ve sağlık , hayat-şahıs sigorta primleri, engellilik indirimleri, bağış ve yardımlar vb.) yine aynı maddede belirtilen limitler dahilinde indirim konusu yapabilirler. Bildirimlerinde gelir yerine zarar olan basit usul mükellefleri bu indirimlerden faydalanamaz.
Eğitim ve sağlık , hayat-şahıs sigorta primleri, engellilik indirimleri, bağış ve yardımlarla ilgili indirimlerin limitleri hakkında daha detayları bilgi almak için bahsi geçen kanun maddesine GİB'in Mevzuat sayfasındaki Kanun satırından “Gelir Vergisi Kanunu”nu maddeler satırından 89. maddeyi seçerek ulaşabilirsiniz.
Ticari Kazanç İstisnası nedir ?
Ticari kazancın tespiti açısından basit usule tabi mükelleflerden 2020 yılına ilişkin yıllık beyanı üzerinde gelir oluşanlar 13.000 TL tutarında ticari kazanç istisnasından faydalanabilirler.
Beyan edilecek bir gelirin oluşmaması, diğer bir ifade ile vergilendirme dönemini zarar ile bitmesi halinde veya 13.000 TL’den az bir gelir oluşması halinde bu indirimden faydalanılması mümkün olmaz. Faydalanılamayan indirim tutarlarının ertesi yıla devri söz konusu değildir. Ticari kazanç istisnası sadece ait olduğu yılı kapsar.
Hatırlatmakta fayda var : Ticari Kazanç İstisna tutarları her yıl Gelir İdaresi tarafından güncellenir. İçerisinde bulunduğumuz yılda (2021) bir önceki dönemin (2020) beyanını verdiğimiz için istisna tutarının tespitinde dikkatli olalım. 01 Şubat – 1 Mart 2021 tarihleri arasında 2020 yılına ilişkin beyannameyi beyan ettiğimiz için ticari kazancımıza uygulayacağımız tutar 2020 yılı için açıklanan indirim tutarı olmalıdır.
Basit Usule Tabi Olanlar Engellilik İndiriminden Faydalanabilir mi?
Basit usulde vergilendirilen ve engellilik durumlarını bir raporla tespit edilen basit usul mükelleflerinin Gelir Vergisi Kanunun 31. maddesinde yer alan engellilik indiriminden yararlanmaları ve yine aynı kanununda belirtilen hadleri yıllık gelirlerinin oluşması durumunda indirim konuları yapmaları mümkündür.
Yine bu indirime ilişkin tutarlar yıllık olarak Gelir İdaresi tarafından güncellenmektedir. 2020 yılı Basit Usul Beyannamesi beyan edilirken 2020 yılına ilişkin indirim tutarları dikkate alınmalıdır. Hali hazırda Gelir Vergisi Kanunun 31. maddesinde yer alan tutarlar 2021 yılına ilişkin tutarlar olup bunlar 2022 yılında beyan edilecek olan 2021 yılı Basit Usul Beyannamesi'nde kullanılacaktır.
2020 Yılına İlişkin Engellilik İndirim Tutarları
Engellik Derecesi Aylık İndirim Tutarı Yıllık İndirim Tutarı
1. Derece Engelliler 1,400 TL 16.800 TL
2. Derece Engelliler 790 TL 9.480 TL
3. Derece Engelliler 350 TL 4.200 TL
Lütfen unutmayalım engelli olarak kabul edilen her ay için bu indirimden faydalanmak hakkı vardır. Yukarıdaki tablodaki yıllık indirim tutarı 2020 yılı için maksimum indirilebilecek tutardır. Ancak, 2020 yılının 5 ayı için engellilik durumu söz konusu ise , o zaman aylık tutar 5 ile çarpılarak beyannamede indirim konusu yapılabilir.
Engellilik durumunun bir sağlık raporu ile tespit edilmesi ve durumun vergi dairesine bildirilmesi gerekir aksi halde bu indirimden faydalanmak söz konusu olmaz.
Vergiye uyumlu mükelleflere %5 oranında vergi indirimi
Gelir Vergisi Kanunun mükerrer 121. maddesine göre aşağıdaki şartları taşıyan mükelleflerin yıllık beyannameleri üzerinden hesaplanan verginin %5'i, ödenmesi gereken gelir vergisinden indirilir.
İndirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son iki yıla ait vergi beyannamelerinin kanuni süresinde verilmiş olması ve yine kanuni süreleri içerisinde ödenmiş olması (Kanuni süresinde verilen bir beyannameye ilişkin olarak kanuni süresinden sonra düzeltme amacıyla veya pişmanlıkla verilen beyannameler bu şartın ihlali sayılmaz.),
İndirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son iki yıla ait haklarında beyana tabi vergi türleri itibarıyla ikmalen, re'sen veya idarece yapılmış bir tarhiyat bulunmaması. (Yapılan tarhiyatların kesinleşmiş yargı kararlarıyla veya 213 sayılı Vergi Usul Kanununun uzlaşma ya da düzeltme hükümlerine göre tamamen ortadan kaldırılmış olması durumunda bu şart ihlal edilmiş sayılmaz.)
Genç Girişimci Kazanç İstisnası
Gelir Vergisi Kanunun mükerrer 20. Maddesine göre ;
Ticari, zirai veya mesleki faaliyeti nedeniyle adlarına ilk defa gelir vergisi mükellefiyeti tesis olunan,
Mükellefiyet başlangıç tarihi itibarıyla yirmi dokuz yaşını doldurmamış tam mükellef gerçek kişilerin,
faaliyete başladıkları takvim yılından itibaren üç vergilendirme dönemi boyunca elde ettikleri bu kazançlarının 75.000 Türk lirasına kadar olan kısmı, aşağıdaki şartlarla gelir vergisinden müstesnadır. Kullanılamayan istisna tutarı ertesi yıla devredilmez.
İşe başlamanın kanuni süresi içinde bildirilmiş olması,
Kendi işinde bilfiil çalışılması veya işin kendisi tarafından sevk ve idare edilmesi (Çırak, kalfa veya yardımcı işçi çalıştırmak ya da seyahat, hastalık, askerlik, tutukluluk ve hükümlülük gibi zaruri ayrılmalar dolayısıyla geçici olarak işinde bilfiil çalışmamak bu şartı bozmaz.),
Faaliyetin adi ortaklık veya şahıs şirketi bünyesinde yapılması halinde tüm ortakların işe başlama tarihi itibarıyla bu maddedeki şartları taşıması,
Ölüm nedeniyle faaliyetin eş ve çocuklar tarafından devralınması hali hariç olmak üzere, faaliyeti durdurulan veya faaliyetine devam eden bir işletmenin ya da mesleki faaliyetin eş veya üçüncü dereceye kadar (bu derece dahil) kan veya kayın hısımlarından devralınmamış olması,
Mevcut bir işletmeye veya mesleki faaliyete sonradan ortak olunmaması.
Ticari kazancı basit usulde tespit edilen mükelleflerden genç girişimcilere ilişkin kazanç istisnası ile 13.000 TL’lik indirime ilişkin şartları birlikte taşıyanlar, söz konusu istisna veya indirimin ikisinden aynı anda yararlanamaz , hangisinden faydalanacaklarını kendileri belirler.
2020 yılında uygulanacak Basit Usul Vergi Tarifesi
Gelir vergisi Kanunun 103. Maddesine göre 2020 yılında elde edilen basit usul kazançları için aşağıda belirtilen oranlar uygulanarak vergi tutarı hesaplanır.
Yine hatırlatmakta fayda var; hali hazırda Gelir Vergisi Kanunun 103.maddesinde yer alan tutarlar 2021 yılına ilişkin tutarlar olup bunlar 2022 yılında beyan edilecek olan 2021 yılı Basit Usul Beyannamesinde vergi tutarı hesaplanırken kullanılacaktır.
1. Dilim 22.000 TL’ye kadar %15
2. Dilim 49.000 TL’nin 22.000 TL’lik kısmı için 3.300 TL , fazlası için %20
3. Dilim 120.000 TL’nin 49.000 TL’lik kısmı için 8.700 TL , fazlası için %27
4. Dilim 600.000 TL’nin 120.000 TL’lik kısmı için 27.870 TL , fazlası için %35
5. Dillim 600.000 TL’den fazlasının 600.000 TL’lik kısmı için 195.870 TL , fazlası için %40
Basit Usul Vergilendirme ile ilgili örnek hesaplamalar
Örnek 1 : 2020 yılında Hatay ilinde butik işletmeciliği ile uğraşan basit usul mükellefi Mükellef T için işletme hesap özeti aşağıdaki gibidir.
Dönem Başı Mal Mevcudu: 60,000.00 TL
Dönem İçi Alışlar: 20,000.00 TL
Giderler: 45,000.00 TL
Dönem Sonu Mal Mevcudu: 35,000.00 TL
Dönem Hasılatı: 150,000.00 TL
Mükellef T 2020 yılında 5.000 TL Bağkur primi ödemiş ve %5’lik vergi indiriminden faydalanaabilmek için gerekli şartları taşımaktadır.
Mükellef T’nin beyanı aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır:
Gayri Safi Ticari Kazanç 60,000.00 TL
Dönem Başı Mal Mevcudu 60,000.00 TL
Dönem İçi Alışlar 20,000.00 TL
Giderler 45,000.00 TL
Dönem Sonu Mal Mevcudu 35,000.00 TL
Dönem Hasılatı 150,000.00 TL
İndirimler -5,000.00 TL
Bag Kur Primi 5,000.00 TL
Ticari Kazanç 55,000.00 TL
Ticari Kazanç İstisnası -13,000.00 TL
Vergiye Tabi Matrah 42,000.00 TL
Hesaplanan Gelir Vergisi 7,300.00 TL
Vergi İndirimi %5 365.00 TL
Ödenecek Vergi 6,935.00 TL
Ödenecek Damga Pulu 133.00 TL
GS Ticari Kazanç (Kar/Zarar) = Dönem hasılatı + DS MalMevcudu - ( DB Mal Mevcudu+Dİ Alışlar+Giderler)
42.000 TL tutarında hesaplanan matrah yazımızın 2020 yılında uygulanacak Basit Usul Vergi Tarifesi başlığında yer alan tabloya göre 2. dilime göre aşagıdaki gibi hesaplanmalıdır.
42.000 TL’lik hesaplanan matrahın 22.000 TL’lik kısım için 3.300 TL
Fazlası için %20
(42.000 – 22.000 ) x %20 = 4.000 TL
Toplam Vergi= 7.300 TL
(3.300 TL + 4.000 TL )
%5 oranındaki Vergi İndirimi ise 7.300 TL x 5% = 365 TL olarak hesaplanır.
Ödenecek vergi tutarı Hesaplanan Gelir Vergisinden - %5 indirim tutarı düşülerek bulunur.
Damga pulu tutarı sistem tarafından otamatik oluşturulur.
Örnek 2: 2020 yılında basit usulde vergilendirilen Mükellef A 2020 yılında 145.000 TL gayri safi ticari kazanç elde etmiştir. Mükellef A elindeki sağlık raporuna göre 3. derece engellidir.
2020 yılı içerisinde Mükellef A kendisi için 9.000 TL bağkur primi ve çocuğu için 7.500 TL hayat sigorta primi ödemiştir.
2019 yılı beyanının süresinde vermediği için %5lik vergi indiriminden faydalanamamaktadır.
Mükellef A’nin beyanı aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır:
Gayri Safi Ticari Kazanç 145,000.00 TL
İndirimler -5,000.00 TL
BagKur Primi 5,000.00 TL
Ticari Kazanç 140,000.00 TL
İndirimler -20,950.00 TL
3.Derece Engelli İndirimi 4,200.00 TL
Hayat Sigortası İndirimi (*) 3,750.00 TL
Ticari Kazanç İstisnası 35,000.00 TL
Vergiye Tabi Matrah 119,050.00 TL
Hesaplanan Gelir Vergisi 27,613.50 TL
Ödenecek Vergi 27,613.50 TL
Ödenecek Damga Pulu 133.00 TL
(*) Hayat Sigortası indiriminden faydalanabilmek için GVK 89. Maddeye göre ödenen hayat primlerinin %50’si indirim konusu yapılabilir. Ancak bu tutar da, beyan edilen gelirin %15’ini ve asgari ücretin yıllık tutarını aşmamalıdır. Örneğimizde toplamda 7,500 TL hayat sigorta primi ödenmiş olup bunun %50’si olan 3,750 TL beyan edilen gelirin %15’inden ve yıllık asgari ücret tutarından düşük kaldığı için indirim konusu yapılmıştır.
(**) 119.050 TL tutarında hesaplanan matrah yazımızın 2020 yılında uygulanacak Basit Usul Vergi Tarifesi başlığında yer alan tabloya göre 3. dilime göre aşagıdaki gibi hesaplanmalıdır.
119.050 TL’lik hesaplanan matrahın 49.000 TL’lik kısım için 8,700 TL
Fazlası için %27
(119.050 – 49.000 ) x %27 = 18.913,50 TL
Toplam Vergi = 27.613,5 TL
(8.700 TL + 18.913,5 TL)
Basit Usule Tabi Mükellefler için Defter Beyan Sistemi
Basit usule tabi mükellefler, aralarında Defter Beyan Sistemi Kullanım ve Aracılık Sözleşmesi düzenledikleri meslek odaları aracılığıyla ya da Elektronik Beyanname Gönderme Aracılık ve Sorumluluk Sözleşmesi imzaladıkları mali müşavirler aracılığıyla sisteme hem başvuru yapabilecekler hem de sistemi kullanabileceklerdir.
Sisteme giriş şifresi mükellef veya yerine yetkilendirdiği kişi tarafından bağlı bulunduğu vergi dairesinden kapalı zarf içinde temin edilecektir.
Defter Beyan Sistemi Nedir ?
Defter Beyan sistemini elektronik defterin bir çeşidi olarak nitelendirmek yanlış olmayacaktır. Sistem üzerinde kayıtlar elektronik ortamda tutulmakta ve beyannameler yine defter beyan sistemi üzerinden gönderilmektedir.
Diğer bir deyişle defter beyan sistemi hali hazırda kullanılan muhasebe programlarının kayıt yapabilme ve beyanname gönderebilme işlevini yapmaktadır.
Diğer muhasebe programlarından farklı olarak elektronik ortamda tutulan bu kayıtları saklama yükümlülüğü mükellefe değil, Gelir İdaresi Başkanlığına aittir.
Defter Beyan sistemi kullanması zorunlu olan mükelleflerin beyannamelerini başka programlar aracılığı ile hazırlayıp internet vergi dairesi sistemine yüklemeleri ve onaylamaları halinde bu beyannameler hiç verilmemiş sayılacaktır.
Basit Usulde Belge ve Beyan Yükümlülükleri
Basit usule tabi olanlar yanlarında sigortalı işçi çalıştırabilir. Bu durumda işçilerin Vergi Dairesine başvurarak vergi karnesi çıkarttırması ve ücretlerine ilişkin gelir vergisinin bu karne üzerinden işçi tarafından ödenmesi gerekir.
Ancak, işçinin zamanında vergi karnesi almaması, vergisini tarh ettirmemesi veya ödememesi halinde bu vergi, vergi dairesi tarafından Basit Usul Mükelleflerine tarh edilip cezasıyla birlikte tahsil edilir.
Basit usul mükellefleri, yanlarında çalışan işçiler için aylık olarak SGK Hizmet Bildirgelerini beyan etmekle yükümlüdürler.
Basit usule tabi mükellefler her yıl Şubat ayı içerisinde yıllık beyannamelerini vergi dairesine vermekle yükümlülerdir. Basit usulde ticari kazanç bir hesap dönemi içinde elde edilen hasılat ile giderler ve satın alınan malların alış bedeli arasındaki olumlu fark olarak hesaplanır.
Ticari kazancın tespitinde hesap dönemi sonundaki emtia mevcudunun değeri hâsılata, hesap dönemi başındaki emtia mevcudunun değeri giderlere ilave edilir.
Yıllık beyannamede beyan edilecek bir gelir oluşması halinde Gelir Vergisi Kanununun 89'uncu maddesinde belirtilen harcamaların (şahıs sigorta primleri ve bireysel emeklilik katkı payları, eğitim ve sağlık harcamaları, bağış ve yardımlar, sakatlık indirimi, bağ kur primleri vb.) indirim konusu yapılması mümkün olacaktır.
Defter beyan sistemine kayıtlı olan basit usule tabi mükellefler kayıtlarını, üçer aylık dönemler itibariyle, defter beyan sistemi üzerinden yapmaları gerekir. Üçer aylık dönemlere ilişkin kayıtlar, üç aylık dönemin kapanmasını takip eden ayın son gününe kadar yapılmalıdır.
Örneğin, Ocak-Mart 2021 dönemi kayıtları Nisan ayının son gününe kadar yapılmalıdır. Ancak sistemin yeni olması nedeniyle İdare, 2021 yılı için bir defaya mahsus ilk altı aylık dönem için Temmuz ayı sonuna kadar kayıtların sisteme girmesine izin vermiştir.
Basit Usulden Gerçek Usule Geçiş
Basit Usule Tabi Olmanın Şartlarından herhangi birisinin bir takvim yılı içinde kaybedilmesi halinde (hadlerin aşılması halinde) ya da
Basit usule Tabi Olmanın Şartlarını taşısalar bile kendi istekleri ile vergi dairesine dilekçe ile başvurulması halinde mükellefler Gerçek Usule Geçiş yapabilirler.
Gerçek Usulden Basit Usule Geçiş
Arka arkaya iki takvim döneminde Basit Usule Tabi Olma Şartlarında belirtilen hadlerin altında kalmaları durumunda mükellefler Basit Usule geçiş yaparlar.
(Bu uygulama için, 01/01/2021 tarihinden itibaren gerçek usulden basit usule geçmeye ilişkin şartların tespitindeki iki yıllık sürenin hesabına 01/01/2019 tarihinden itibaren başlanır.)
Her koşulda, değişiklik yapılabilmesi için vergi dairesine dilekçe ile başvurulması gerekir. Basit usulden gerçek usule geçiş için, hadlerin aşıldığının fark edildiği anda; Gerçek usulden basit usule geçiş için vergi dairesine izleyen yılın Ocak ayının başından otuz birinci günü akşamına kadar başvurmaları gerekir.
Unutulmaması gereken en önemli husus ise sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenledikleri veya kullandıkları yapılan incelemeler ile tespit edilenler, bu hususun kendilerine tebliğ tarihini takip eden aybaşından itibaren basit usule tabi olma şartlarını taşısalar dahi gerçek usulde vergilendirilirler.
Basit Usule Göre Vergilendirmede Özellik Gösteren Durumlar
Basit usule tabi mükellefler birden fazla işyerinde ticari faaliyette bulunamazlar.
Basit usule tabi mükellefler alım satım faaliyetlerini internet üzerinden yapmaları halinde basit usulden faydalanamazlar.
Gerçek usulde vergilendirilen kişilerin eş ve çocuklarının aynı türden faaliyette bulunmaları halinde basit usulden faydalanamazlar.
Aynı işte ortak olarak çalışanların hakkında yıllık kira bedeli ve iş hacmi ölçüleri topluca dikkate alınır. Ortaklık durumunda ortaklardan bir tanesi gerçek usule tabi ise, diğer ortaklar basit usulde vergilendirilme haklarını kaybederler.
Yukarıda belirtilen koşulları sağlasalar bile bazı iş grupları Basit Usul’den yararlanmaları mümkün değildir. Bu iş gruplarının neler olduğu Gelir Vergisi Kanunun 51. Maddesinde sıralanmaktadır.
Gelir Vergisi Kanunun 89. Maddesine göre Basit usule tabi olan vergi mükellefleri 2021 takvim yılı gelirlerine uygulamak üzere 14.000 TL ticari kazanç indirimini vergi hesabından düşebilirler.
Lütfen dikkatli olalım 14.000 TL tutarındakı bu indirimi 2021 yılı kazançlarına uygulanacak olup 2021 yılı ticari kazancına ilişkin beyanname 2022 yılında verilecektir. Bu açıklama ile olasi bir karışıklığın önüne geçeceğimizi düşünüyoruz.
2020 Takvim Yılı Basit Usule Vergi Beyanı
Basit usule tabi olan vergi mükellefleri 2020 yılına ilişkin kazançlarına ilişkin yıllık beyannamelerini 1 Subat 2021 – 2 Mart 2021 tarihleri arasında defter beyan sistemi üzerinden online olarak beyan etmeleri gerekir. Yıllık beyanlarında ödeme çıkan mükellefler, ödeme yükümlülüklerini iki eşit taksit halinde (1 Şubat – 2 Mart arasında ilk taksit, 1 Haziran – 30 Haziran arasında ise ikinci taksit ) öderler.
Yukarıda da ifade edildiği üzere basit üsüle tabi vergi mükellefleri 2020 yılı ticari kazançlarına ilişkin yıllık beyannamelerini 1 Şubat – 2 Mart 2021 tarihleri içinde beyan edeceklerdir. 310 Sıra Numaralı Gelir Vergisi Genel Tebliği’ne göre 2020 yılı beyanı için uygulanacak ticari kazanç indirimi ise 13.000 TL’dir.
Vergi alanındaki yeni yazılarımızdan haberdar olmak için Paraşüt Blog'u takip edebilir, Paraşüt ile henüz tanışmadıysanız, 14 gün ücretsiz deneme sürenizi hemen başlatabilirsiniz.
Kimler Basit Usul Mükellefi Olamaz
02/07/2013 tarihli ve 2013/5080 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yapılan değişiklik ile 12/11/2012 tarihli ve 6360 sayılı Kanun ile büyükşehir belediyesi kurulan ve büyükşehir belediyesi sınırları içerisine alınan yerler, 95/6430 sayılı kararname kapsamı dışına çıkartılmıştır. Böylece, 12/11/2012 tarihli ve 6360 sayılı Kanunla büyükşehir kurulan yerler ile büyükşehir belediyesi sınırları içerisine alınan yerlerde 95/6430 sayılı kararnamede sayılan iş grupları itibariyle faaliyette bulunan mükelleflerin, diğer şartları da taşımaları kaydıyla basit usulde vergilendirilmelerine devam olunması sağlanmıştır.
Büyükşehir belediyesi olan illerin (Erzurum ve Diyarbakır hariç), mücavir alan sınırları dahil olmak üzere büyükşehir belediye sınırları içinde aşağıda belirtilen faaliyetleri yapan mükellefler 1 Mayıs 1995 tarihinden itibaren gerçek usulde vergilendirilirler.
a) Her türlü emtia imalatı ile uğraşanlar,
b) Her türlü emtia alım-satımı ile uğraşanlar,
c) İnşaat ile ilgili her türlü işlerle uğraşanlar,
d) Motorlu taşıtların her türlü bakım ve onarım işleriyle uğraşanlar,
e) Lokanta ve benzeri hizmet işletmelerini işletenler,
f) Eğlence ve istirahat yerlerini işletenler,
Faydalanılan Kaynak
https://www.parasut.com/blog/basit-usulde-vergilendirme
Gelir Vergisi Kanunu
02 Şubat 2021 tarih, 13649056-120.01.01[2019/ÖZE-11]-6522 Sayılı Samsun Vergi Dairesi Başkanlığı özlegesi
Basit usule tabi olmanın özel şartları